Kırlangıç Balığı Nasıl Tutulur?

Kırlangıç balığı, Türkiye sularında özellikle Marmara, Akdeniz ve Ege’de yaygın olarak bulunur. Genellikle ılıman sularda yaşayan kırlangıç, Karadeniz'de oldukça nadir görülür. Ekonomik açıdan değerli olması nedeniyle tüm balıkçıların ilgisini çeker. Bu yüzden ülkemizde de çok sık rastlanan bir balık değildir.

Suyun 15-30 metre derinliğinde kumlukta yaşarlar. Ancak 100-150 metre derinlerde de görülmektedir. Çok göç eden bir balık değildir. Hareketli değildir suyun akıntısıyla hareket etmektedir. Ayrıca kırlangıç balığı trigladae familyasının en bilinen balığıdır. Genellikle 8-24 derece sıcaklığa sahip denizlerde ve okyanuslarda yaşamlarını sürdürürler. Kırlangıç balığına bu sebeple Doğu Atlantik’ten başlayarak Norveç ve Batı Afrika’nın kıyı şeritlerinde rastlamak mümkündür.

Kırlangıç balıklarının ortalama boyu 25-30 cm olmaktadır. Ancak nadiren de olsa 75 cm boylarında olanları da görülmektedir. Ayrıca boyu küçük olan kırlangıç balıklarına derviş balığı denilmektedir. Yaşam süreleri oldukça uzundur. Bir kırlangıç balığı aşağı yukarı 15-20 yıl kadar yaşayabilir.

Kırlangıç balıklarının sırt rengi kırmızı-pembe, karın bölgesi ise pembe ve beyaz bir renge sahiptir. Yanlardan basık bir vücuda sahip olan kırlangıç balığının kafası vücuduna göre oldukça büyüktür. İri gözlere ve körüklü ağıza sahiptirler. 

Sırt yüzgeçleri çifttir ve ikinci sırt yüzgeci kırlangıç balığının kuyruğuna kadar uzanır. Kuyrukları da gelişmiştir. Yan yüzgeçleri kırlangıç balığının vücuduna oranla iri ve renklidir. Kırlangıç balıkları genellikle ikili ya da sayıları daha fazla olacak şekilde grup halinde gezerler. Büyük kırlangıç balığı, benekli kırlangıç balığı, siyah kırlangıç balığı gibi farklı kırlangıç balığı çeşitleri de bulunmaktadır.

Kırlangıç Balığı Ne Zaman Tutulur?

Kırlangıç balığı, genellikle yaz aylarında tutulur. Özellikle Marmara, Akdeniz ve Ege bölgelerinde, sıcaklığın arttığı ve deniz suyu koşullarının uygun hale geldiği dönemlerde avlanma potansiyeli artar. Nisan, mayıs ve haziran ayları kırlangıç balığı avı sezonu olarak bilinir.

Kırlangıç Balığı Yakalamak İçin Nasıl Bir Olta ve Uç Seçimi Yapmalıyız?

Kırlangıç balıklarını avlamak için doğal yemleri tercih etmek balığın oltanıza gelme olasılığını artıracaktır. Yem olarak istavrit, uskumru, izmarit, zargana ve kolyoz gibi balıkları seçmek kırlangıç balığı avlarken size kolaylık sağlayacaktır.

Cansız, suni yemlerle kırlangıç balığı avlamak pek uygulanan bir yöntem değildir. İğneye takılmak için tercih edilen balık, pulları varsa temizlenir yok ise yaprak olacak şekilde kesilir. Ardından bir kaç kez iğneye batırılarak sarılır ve oltaya takılır. Oltayı denize attıktan sonra denizin dibindeki dönme ve sürünmelere karşı yemin iğneye tam ortadan batırılması gerekir. 

Kırlangıç balığı avlamak için genellikle hareket halinde olan tekne kullanılır. Kırlangıç balığı yavaş olması sebebiyle hızlı olan bir yemin peşine düşmeyecektir. Ancak yeme yakın mesafede olduğunda büyük bir atılımla yemi kapmak için harekete geçecektir.

Kırlangıç Balığı Yakalamak İçin Nasıl Bir Olta Takımı Seçilmelidir?

Uzun köstekli dip sürütmesi, olta ile avlanan balıkların büyüklüğüne göre 0.50-0.60 mm’lik misinadan yapılır ve yaklaşık iki kulaçlık yani daha kısa bir bedene sahiptir. Tercihinize göre kolçağı, olta ile çift delikli iskandil arasına koyabilirsiniz. Çift delikli iskandilin ağırlığı avlanılan denizin suyuna göre 150–250 gram ağırlık yapabilir. Yine tercihinize göre çift delikli iskandil yerine avlanmak istediğiniz suyun akıntı durumuna göre 60 gram ile 100 gram arasında çekme kurşun kullanabilirsiniz. 

Takıma bir fırdöndü ve iki kulaç 0.35 mm fluorocarbon misinanın ucuna 2 adet 1 numara beyaz uzun pala iğneden oluşan hırsızlı takım eklenebilir. Böylece hazırlanıp yemlenen takım sandaldan indirilebilir. Sandal yavaş yavaş ilerlerken önce suya yemli beden atılmalı, takım iskandile kadar açılınca iskandil de suya indirilmelidir.

Denizin dibini bulana kadar takımınızı yavaşça salmalısınız. Dip bulununca ağır ağır hareket etmeye devam edilir. Sandalın hareketi sırasında iskandil dipten ayrılmamalıdır. Önlemek için hız kesilebilir. Kırlangıç balığı ağız yapısı sayesinde yemi tek bir hamlede yutabilir. Bu sebeple takımınızda bir ağırlaşma hissettiğinizde çekmeye başlayabilirsiniz.

Tel terazili beden, kırlangıç balığı avında tercih edilen bir yöntemdir. Bu balıkların ikili ya da sürü halinde gezdiği bilinir ve bu sebeple kullanılacak bu yöntem ile bir defada birkaç balığı avlamak hedeflenir. Terazi bedeni kendiniz yapacaksanız tel olarak çelik 1-1.5 mm’lik tel kullanabilirsiniz. Çelik tel kullanımı her avlanma sonrasında özel bir bakım gerektirdiğinden tercihinize göre çelik galvaniz tel de kullanabilirsiniz. 

90-100 cm boyutunda olan telin orta yerinden U şeklinde bir kulp yapılır. 3 cm boyutunda bir fırdöndü, ortasından telin boyuna uygun bir yerden çapla delinir. Telin bir ucu delikten geçirilerek ortada yapılan kulpa kadar ilerletilir. Fırdöndü kulpa oturtulur ve sabitlenir. Telin her iki ucuna kanca yapılarak terazi tel tamamlanır. Bu kısımlar köstekler bağlanmak içindir. 

Üç köstekli takım, kırlangıç balıkların yoğun göründüğü dönemlerde birden fazla balık yakalayabilmek için kullanılır. Bu takımı kullanmak, bir arada gezen orta boylu kırlangıç balıklarını avlamakta şansınızı artıracaktır. Olta kısmı diğer oltalar ile benzerdir yalnızca ucundaki fırdöndü sonrası bağlanacak 2.5 ya da 3 kulaç boyundaki bedene bir kulaç aralık ile iki iğneli köstek eklenir. 

Burada dikkat etmeniz gereken şey, bedenin oltadan, kösteklerin de bedenden bir numara küçük seçilmesidir. Kösteklerin boyları 30 cm, iğneler ise 2.0-3.0 mm arasındaki boylarda çapraz ya da düz şekilde bağlanabilir. Bedenin ucuna bağlanan mavrukanın diğer kısmına 50 cm boyunda bir köstek daha bağlanır ve 3 köstekli takım kullanıma hazır hale getirilir. 

Zokalı takım ise, olta ve beden olarak diğer takımlar ile aynıdır. Kullanım açısından da farklılık göstermez. Deniz suyunun derinliği ve akıntısına bağlı olarak daha iri ve ağır zokalar kullanmayı tercih edebilirsiniz.

Tüm takımlar için kullanılacak iğne büyük olmalıdır çünkü kırlangıç balığı ağzı büyük bir balık türüdür. İğne küçük kalırsa kırlangıç balığının ağzına tam oturmaz ve oltayla çekilirken ya da sandalın dibinde yemi kaptıktan sonra kurtulabilir. 

Kırlangıç Balığı Yakaladıktan Sonra Ne Yapılabilir?

Kırlangıç balığı birçok balık gibi pullu bir balıktır. Avlandıktan sonra nazik bir şekilde etine zarar vermeden pulların temizlenmesi gerekir. Lezzetli ancak avlaması zorlu olan kırlangıç balığı, ızgara veya tava için uygun değildir. Bu sebeple kırlangıç balığı buğulama yöntemi ile tüketilebilir. 

Kırlangıç balığının kafası vücuduna ve diğer birçok balığa göre iri olması sebebiyle çorba yapımında kullanıldığı da olmaktadır. Balık sever kişiler tarafından kırlangıç balığı çorbası da sevilmektedir. Kırlangıç balığı corçasının tarifi için yazımızda detaylı bilgiye ulaşabilir. Ayrıca haşlanan kırlangıç balığı, meze yapımında da kullanılır.

Kırlangıç Balığının Faydaları Nelerdir?

Kırlangıç balığı, besleyici içeriğiyle dikkat çeken bir deniz ürünüdür. Zengin bir protein kaynağı olmasının yanı sıra omega-3 yağ asitleri, A, D, ve K vitaminleri, B6 ve B12 vitaminleri, potasyum ve fosfor gibi önemli besin öğelerini içerir.

Omega-3 yağ asitleri, kalp damar sağlığını destekleyebilir ve kolesterol düzeylerini düzenleyebilir. A, D ve K vitaminleri, göz sağlığını artırırken kemik sağlığına da katkıda bulunabilir. B6 ve B12 vitaminleri, sinir sistemi fonksiyonlarını güçlendirir ve enerji metabolizmasını destekler. Potasyum, kan basıncını düzenlerken, fosfor kemik ve diş sağlığını destekleyebilir.